Πτωχολέων

Με τον τίτλο Πτωχολέων (λέξη που αφορά τον πρωταγωνιστή, μα που τη βρίσκουμε μόνο σε ένα από τα χειρόγραφα) εννοούμε ένα ανώνυμο δημώδες ποίημα συνθεμένο στον σπάνιο, ακόμα, κατά τον ύστερο Μεσαίωνα, ανομοιοκατάληκτο τροχαϊκό οκτασύλλαβο. Καμιά από τις πολλές ελληνόγλωσσες παραλλαγές αυτού του ποιήματος δεν τυπώθηκε πριν από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, αν και είχε γνωρίσει αξιοσημείωτη χειρόγραφη διάδοση ώς και το τρίτο τέταρτο του 18ου αιώνα. Αφηγείται τη φιλοσοφική/διδακτική (αλλά με έμφαση στην παραμυθική περιπέτεια) και χιουμοριστικά τολμηρή ιστορία ενός σοφού γέρου εκτιμητή που βρίσκει απροσδόκητα, μα αλάθητα και απομυθοποιητικά, το σκάρτο πίσω από την πλανερή βιτρίνα φανταχτερών/εντυπωσιακών αντικειμένων, ζώων και ανθρώπων. Ο Πτωχολέων φαίνεται να κρατά αρκετά επιφανή θέση μέσα σε ένα διεθνές πλαίσιο ανάλογων διηγήσεων, από τις προχριστιανικές παραβολές του βουδισμού στην Ασία και τις κατοπινές προφορικές διηγήσεις της Μέσης και της Εγγύς Ανατολής έως τα «νεοτερικά/νοβελιστικά» διηγήματα ή ανέκδοτα του σκανδιναβικού Βορρά και της ιβηρικής και ιταλικής Δύσης.